top
Polytetrafluorethyleen
de anti-aanbaklaag (Teflon)

POLYTETRAFLUORETHYLEEN (PTFE)

Polytetrafluorethyleen of PTFE is beter bekend als Teflon, het merk waaronder het sinds de jaren 40 van de vorige eeuw wordt geproduceerd. PTFE kent vele toepassingen, waaronder de antikleeflaag in pannen en het waterafstotend maken van kleding.

Het gebruik van PTFE in consumentenproducten deed veel stof opwaaien, en doet dat nog altijd, hoewel nooit is aangetoond dat er gezondheidsrisico's aan het gebruik van PFTE zijn verbonden. Hoe zit dat ?

Bij de productie van PTFE wordt een stof gebruikt die PFOA of C8 heet, perfluoroctaanzuur. Deze stof wordt gebruikt als middel om PTFE aan een ondergrond te binden. Althans dat is lang het geval geweest. Dit PFOA is aangetroffen in open water, men vermoedt via het afvalwater van de PFOA-verwerkende industrieën. Van deze stof is bekend dat het (bij ratten) onder andere tot tumoren in de lever en de alvleesklier kan leiden.

Het C8 Health Project startte enkele jaren geleden om na te gaan welke effecten PFOA op de mens heeft. In het onderzoek dat daarvoor is uitgevoerd zijn zowel werknemers als ex-werknemers van Dupont in Washington betrokken, als mensen die drinkwater gebruikten, waarin PFOA is aangetroffen. De conclusies uit dit onderzoek bevestigen de patronen bij ratten, tonen aan dat er een verband bestaat tussen PFOA en verscheidene vormen van kanker. Of daartoe ook dodelijke vormen van kanker behoren, is uit dit onderzoek niet gebleken, omdat het onderzoek alleen 'overlevers' betrof.

Duidelijk is wel geworden dat door de EPA, dat staat voor US Environmental Protection Agency, gevoerde Stewardship program, met zekerheid niet overbodig was. Aan dit programma namen de acht belangrijkste producenten van PFTE deel. Doel van het programma was om het gebruik van PFOA in 2010 met 95% terug te dringen en binnen 5 jaar (eind 2015) geheel uit te bannen.

ZIJN ER AAN PTFE GEZONDHEIDSRISICO'S VERBONDEN ?

Hoewel vast staat dat pannen met antikleeflaag geen PFOA bevatten, volharden veel criticasters in het wijzen op de gezondheidsrisico's van de anti-aanbaklaag. Zij grijpen het smeltpunt van PFTE aan, dat 326° bedraagt. Bij verhitting van een pan met ant-aanbaklaag boven 300° zouden daardoor schadelijke gassen vrij komen. Hiermee wordt gedoeld op de rook die vrijkomt, en waarvan vast staat dat vogels daar aan kunnen overlijden.

In een studie naar de gevolgen van het oververhitten van p[annen met een antikleeflaag heeft het tijdschrift Food additives and contaminants 26 antikleefpannen extreem belast. Daarbij zijn bij geen van de geteste pannenhemicaliën vrijgekomen. Wel rook. Die rook heeft inderdaad onaangename consequenties, in de literatuur aangeduid als de 'polymeer-rook koorts'. Vogels, dat staat vast, kunnen er jiet tegen, maar voor mensen is de rook, afgezioen van de vervelende bijwerking, volledig onschadelijk. Er is bovendien geen enkele verbinding met kanker te leggen.

EPA: "Consumer products made with fluoropolymers and fluorinated telomers, such as Teflon and other trademark products, are not PFOA. PFOA is used as a processing aid in the manufacture of fluoropolymers and can be also be produced by the breakdown of some fluorinated telomers. The information that EPA has available does not indicate that the routine use of consumer products poses a concern. At present, the EPA does not recommend any steps for consumers to take to reduce exposures to PFOA."

Duurzaamheid

Producten van PFTE worden inmiddels op grote schaal recycled, om aan vetten en smeermiddelen toegevoegd te worden en nieuwe producten te maken.Voor zo ver ons bekend worden teflonpannen in ons land niet gerecycled.

Perfluorooctanoic acid (PFOA) | US Environmental protection agency How safe is nonstick cookware ? | University of RTochester, medical center Perfluorooctanoic Acid (PFOA) Exposures and Incident Cancers among Adults Living Near a Chemical Plant | V. Barry e.o. 2013, Environmental Health perspectives