top
Kaliumcarbonaat
Zout
Kaliumcarbonaat
 
Parelas

Parelas (E501)

Met parelas wordt gedoeld op een rijsmiddel. Het kaliumcarbonaat of tartaarzout. Het wordt nog maar sporadisch gebruikt in recepten sinds de ontwikkeling van moderne bakpoeders, waarvan het overigens een belangrijk bestanddeel is.

Parelas is een tussenproduct bij de fabricage van kaliumcarbonaat uit potas. Kaliumcarbonaat is een wit poeder met als brutoformule K2CO3. Het is het belangrijkste bestanddeel van potas, een mengsel van zouten, in het bijzonder van kaliumcarbonaat, kaliumchloride en kaliumsulfaat.

Een methode om kaliumcarbonaat te maken via de verbranding van hout. Deze methode is zeer inefficient en milieubelastend. Voor iedere kubieke meter potas dient 2.000 kubieke meter eiken- of beukehout verbrand te worden immers. De methode is lang gebruikt, maar tegenwoordig niet meer, potas wordt uitsluitend uit mijnbouw gewonnen. Kaliumcarbonaat kan ook langs chemische weg worden verkregen, uit een reactie van kaliumhydroxide met kooldioxide.

Kaliumcarbonaat is een voedingsadditief gebruikt met de Europese codering E501. Het kent verscheidene toepassingen in de voedingsindustrie. Het wordt gebruikt als zuurtegraadregelaar bij de productie van cacaopoeder (een patent van Van Houten) en wijn, en als waterontharder, en in een grasgelei, die wordt gemaakt van de Chinese mesona, een plant uit de familie van de lipbloemigen (Lamiaceae),. Buiten de voedingsindustrie wordt kaliumcarbonaat vooral in kunstmest gebruikt. Zeker 90% van alle kaliumcarbonaat krijgt die bestemming. Daarnaast wordt het gebruikt in de glasindustrie.

Vervang parelas in recepten gerust door bakpoeder. Gebruik de halve hoeveelheid bakpoeder. (in plaats van één theelepel parelas een halve theelepel bakpoeder).

HISTORIE

Zuiver kaliumcarbonaat werd voor het eerst gemaakt en beschreven door Antonio Campanella in 1742.

Joseph Black, een Schots chemicus, doorgrondde in de 18e de verschillen tussen de verschillende caustische alkaliën. De naam kalium is van Duitse oorsprong. In 1979 ontdekte Martin Klaproth, een Duits chemicus een onbekend element in gesteente en trok de conclusie dat potas dat element moest bevatten. Hij noemde het kali, naar het Arabische al-qalyah, dat evenals potas 'verbrande as' betekent. De Engelse chemicus Humphrey Davy slaagde er door ontleding van potas als eerste in potassium te isoleren. Het was het onkende kali, dat het chemische symbool K en atoomnummer 19 kreeg.

Na de ontdekking van de chemische principes werden in de negentiende eeuw alternatieve productiemethodes voor de bijtende soda bedacht, en werden er vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw in Europa diverse fabrieken gesticht waarin het volgens deze nieuwe principes gemaakt werd.

slotregel

BRONVERMELDING UPDATE SEPTEMBER 2019

Potassium carbonate | Wikipedia (EN/NL) Kaliumcarbonaat | Bakkerijmuseum Pearlash, the first chemical leavener | Historic gastronomy: four pounds flour