Acesulfaam-K is om precies te zijn een kaliumzout van 6-methyl-1,2,3-oxathiazin-4-on-2,2-dioxide. Net als aspartaam heeft heet zoetkracht van 200 maal die van sucrose, en net als het verwante sacharine heeft het een licht bittere nasmaak, vooral bij hoge concentraties.
Het wordt vaak gecombineerd met andere zoetstoffen - zoals aspartaam of sucrolose - vanwege zijn goede synergetische eigenschappen (zulke zoetstofcombinaties zijn vaak beter in balans en lekkerder dan elke afzonderlijke zoetstof). De chemische benaming is kalium 6-methyl-2,2-dioxo-oxathiazin-4-olaat, met de chemische formule C4H4KNO4S .
Acesulfaam-K wordt gemaakt door chemische synthese. In verschillende etappen reageren sulfaminezuur en amine tot amido-sulfaminezuurzout, en gelijktijdig azijnzuur en amine tot triethylammoniumacetaat. Vervolgens reageert het amidozwavelzuurzout met diketeen onder vorming van acetoacetamidezout. De laatste stap is cyclisatie, waarbij het acetoacetamidezout wordt gehydrolyseerd, geneutraliseerd en ten slotte gezuiverd.
Wanneer het als suikervervanger wordt gebruikt in hoeveelheden om de juiste zoetheid te bereiken - 100% vervanger van suiker - laat het een bittere nasmaak achter. Daarom is het in pure vorm niet geschikt als zoetstof. Wel wordt het in combinatie met andere zoetstoffen gebruikt, zoals aspartaam, om een optimale suikerachtige smaak te benaderen. Kraft Foods heeft een patent op het gebruik van natriumferulaat om deze nasmaak te maskeren.
Acesulfaam-K is toegestaan in een breed scala van vdranken en levensmiddelen: desserts, yoghurt, consumptie-ijs, bakkerijproducten, jam, conserven, marmelade, frisdranken, snoepgoed, mosterd en sauzen.
De verbinding is goed oplosbaar in water en zeer slecht oplosbaar in ethanol, en stabiel in de belangrijkste temperatuur-, pH- en tijdbereiken, en daardoor zeer geschikt voor koken en bakken.
De aanvaardbare dagelijkse inname bedraagt 9 milligram per kilogram lichaamsgewicht. De in Europa toegestane gebruiksconcentratie in voedingsmiddelen varieert van 350 mg/kg (bijvoorbeeld in frisdrank) tot 1000 mg/kg. Met een lichaamsgewicht van 75 kilogram zou je dagelijks en langdurig meer dan twee liter frisdrank met een dosering van 350 mg/kg moeten drinken om de dagelijke inname grens te bereiken.
Acesulfaam K wordt nadat het is geconsumeerd snel geabsorbeerd en vervolgens snel onveranderd weer uitgescheiden.
In 1967 werd een acesulfaamkaliumzoetstof, het aspartaam-acesulfaamzout, ontwikkeld door Fry en Van Soolingen. Deze nieuwe zoetstof wordt op de markt gebracht onder de merknaam Twinsweet.
Acesulfaam-K werd voor het eerst toegelaten in het Verenigd Koninkrijk, in 1983, en werd met nog vier andere zoetstoffen in 1994 Eurapa-breed toegelaten (Europese Richtlijn 94/35/EG). In de Europese richtlijn is bepaald dat de lidstaten zelf een bewakingssysteem moeten opzetten om de effecten van de consumptie van deze stoffen te bepalen. Afgezien van de Aanvaardbare Dagelijkse Inname en de normstelling voor producten an sich, heeft dat (nog?) niet geleid tot inzicht in de cumulatieve inname, doordat de zoetstof in zoveel zogenaamde lightproducten tegelijk wordt toegepast.
Acesulfaam-K wordt voornamelijk via de nieren uitgescheiden in de urine (98%), een fractie via de ontlasting. De excretie gebeurt binnen 24 uur na consumptie.
De calorische waarde is practisch nihil.