Het is een probiotisch molecuul, een bouwsteen voor leven. Glycerol vormt de basis voor lipiden en celmembranen. Dit jaar (2017) hebben Leidse astronomen glycerol gevormd onder omstandigheden die vergelijkbaar zijn met die in in de ruimte in interstellaire wolken. Hiermee hebben ze aangetoond dat glycerol in de ruimte kan voor komen, en dat hetzelfde het geval kan zijn met andere bouwstenen van leven zoals ribose, de ruggegraat van het DNA.

Een andere manier om glycerol te bereiden is door de hydrolyse van triglycerol. Dat is één van de vormen waarin glycerol in vetten voor komt. Triglycerol is een organische verbinding (ester) van glycerol met drie vetzuren. Wanneer deze met ethanol wordt behandeld, komen de glycerol en de vetzuren vrij.

Daarnaast wordt glycerol door synthese gevormd uit propeen of door fermentatie van suikers door gisten. Beide methoden worden gebruikt om commercieel glycerol te maken.

Dat gebeurt ook door onbedoelde besmetting van druiven door de Botrytis cinera schimmel. In droge, witte wijn wijnen van late oogsten kan deze schimmel voor komen, met als gevolg geringe hoeveelheden glycerol in de wijn, maximaal 2 tot 10 ml per liter. Glycerol mag op grond van de EU-verordening 606 (2009) niet met opzet aan wijn worden toegevoegd.

Glycerol mag wel aan voedingsmiddelen worden toegevoegd. Het heeft het E-nummer 422. Het wordt gebruikt als laag energetisch zoetmiddel in snoep, gebak en margarine, en om uitdroging tegen te gaan, gebruik makend van de hygroscopische eigenschappen van glycerol. Glycerol is matig tot goed oplosbaar in water.

Glycerol is in 1799 ontdekt door de Zweedse chemicus Carl W. Scheele bij de verzeping van olijfolie. Hierbij ontstond glycerine, dat wel als synoniem voor glycerol wordt gebruikt, maar nog een geringe hoeveelheid water bevat. Om glycerol te krijgen, moet glycerine gedestilleerd worden.

In 1832 kreeg glycerine zijn naamn, afgeleid van het Griekse glykys, dat zoet betekent. Glycerol is een zoet smakende vloeistof, die niet ruikt en die geen kleur heeft. Hoewel de chemische definitie suikeralcohol is, bevat glycerol geen alcohol.

Tot de toepassing van methanol en ethyleen glycol werd glycerol gebruikt als antivries in auto's. Wrang genoeg zijn in 1996 zeker zestig Haïtiaanse kinderen om het leven gekomen door een partij hoestdrank waarin glycerol was verwerkt dat vervuild was met antivries (etheenglycol). Glycerol is lange tijd gebruikt als antivries, gebruikmakend van het lage vriespunt van -37°C bij een 70%-oplossing in water.