Bronvermelding Inleiding
Het Mexicaanse stelsel van aanduidingen is minder uitgebreid dan het Europese, en beschermt onder meer tequila en de jalapeño.
Mexico gebruikt al bijna 40 jaar een vorm van geografische aanduidingen, op basis van de Overeenkomst van Lissabon uit 1964. Het eerste product dat op grond daarvan bescherming kreeg, was tequila, met 'denominación de origen', gepubliceerd in 1977. In 1995 volgde mezcal. Sindsdien zijn er in totaal 12 GI's toegekend.
Het stelsel staat onder toezicht van het Mexicaanse instituut voor intellectiueel eigendom, dat opereeert naast het Mexico's octrooibureau. In tegenstelling tot het gedifferentieerde Europese systeem kent Mexico slechts één label, vergelijkbaar met het Franse Appelation controlée. Daardoor vallen onder de geografische indicatie ook producten waarin geen geografische naam of duiding op zijn plaats is, zoals tequila en talavera. Hoewel Tequila wel een plaatsnaam is, is de geografische bescherming van tequila van toepassing op een terroitoir van liefst 11 miljoen hectare !
Er is in eigen land veel kritiek op het stelsel, dat grote producenten zou bevoordelen boven kleine en gestandaardiseeerde massaproductie boven kleinschalig geproduceerde, traditionele producten. Onder de producten op de lijst, staan er zelfs negen (!) waaraan geen certificerende instantie en dus geen kwaliteitsborging is verbonden.
Hoe het ook zij, de Mexicaanse lijst bevat momenteel de volgende veertien producten, jalapeño staat daar nog niet bij):
Mexico's GI in politiek perspectief
Het handelscontract met Europa (1 juli 2020) wordt gezien als de lakmoesproef. De EU met voorop Frankrijk beijvert zich voor de wereldwijde erkenning van de labels, begrijpelijkerwijs, want Frankrijk kent al lang een dergelijk nationaal systeem, onder meer toegepast op wijn, en Europa is als belangrijkste GI-speler gebaat bij een systeem dat als tegenhanger kan functioneren voor het op Amerikaanse leest geschoeide systeem van Trademarks.
In het kader van de onderhandelingen over het handelsverdrag met de Verenigde Staten (North American Free Trade Agreement of NAFTA), uit 1994 heeft Mexico nog moeten aanvaarden dat haar GI-stelsel niet integraal is overgenomen, zoals in het handelsverdrag met Europa, maar dat over en weer is afgesproken welke producten wel en welke niet onder het intellectueel eigendom vallen, voor Mexico uitsluitend tequila en mezcal.
