top
Sucrose
Kristalsuiker
Sucrose
 
Kristalsuiker (suikerbiet)©2014

Sucrose

Disacharide

Sucrose (C11H22O11) of sacharose bestaat uit gelijke delen glucose en fructose. Het is een niet-reducerende disacharide, die we kennen als kristalsuiker.

De enkelvoudige suikers (monomonosachariden) glucose en fructose waaruit sucrose is opgebouwd, zijn met elkaar verbonden door een binding die latere binding aan andere suikers blokkeert. Het wordt om die reden een niet-reducerende suiker genoemd.

Veel planten bevatten sucrose, vooral de wortels (energievoorraad van de plant), de vruchten en de nectars. Niet alle vruchten bevatten sucrose. Druiven, bessen en vijgen bijvoorbeeld bevatten geen sucrose maar fructose. De meeste suiker wordt gewonnen uit de wortels van de suikerbiet en de stengels van het suikerriet, Daarnaast wordt sucrose onder meer gewonnen uit rijst en maïs.

Sucrose kent geen vast smeltpunt, bij stijgende temperatuur valt suiker uiteen, tot het bij 186° volledig is omgezet in karamel. Door middel van hydrolyse kan de binding afgebroken worden tot de twee monosachariden waaruit sucrose is opgebouwd. Deze hydrolyse wordt versneld onder invloed van zuren, zoals citroensap of crème de tartre.

Bij zoogdieren, ook bij mensen, wordt sucrose afgebroken tot zijn samenstellende homolosiden (monosachariden) door de enzymen sucrase, isomaltase en glycosidase in de dunne darm. De glucose en de fructose worden daar opgenomen in de bloedbaan.

Wanneer sucrose wordt gebroken in vrije glucose en fructose spreken we van invertsuiker.

slotregel

Geschiedenis van sucrose

Suiker is al bekend sinds de eerste suiker uit suikerriet in India werd gemaakt, in de zesde eeuw. In de negentiende eeuw ging men op zoek naar andere bronnen van suiker (sucrose).

Taalkundige aspecten, etymologie

Het woord sucrose werd in 1857 door de Engelse scheikundige William Miller samengesteld uit het Franse 'sucre' (suiker, met de algemene toevoeging voor suikers 'ose', dat in het Latijn 'vol (van)' in de zin van veel van een stof bevattend. De toevoeging 'ose' is eerder in die eeuw door Franse chemici bedacht als uitgang voor benamingen van monosachariden.

De naam saccharose - in de Nederlandse taal met één c geschreven - werd in 1860 bedacht door de Franse scheikundige Marcellin Berthelot.

Benamingen sacharose (de officiële Nederlandse benaming in diverse talen

engels
sucrose
frans
saccharose, saccarose
italiaans
saccarosio
spaans
sacarosa
duits
saccharose
arabisch
 
turks
sakkaroz
hindi
 
indonesisch
sukrosa
japans
 
vietnamees
 
chinees
zhètáng 蔗糖
 

Sucrosegehalten in groenten en fruit

Hieronder een beknopt overzicht van de sucrose-gehalten in verse groenten en fruit.

Waarom geen cijfers van vlees en vis? Het antwoord daarop is eenvoudig: omdat vlees en vis geen sucrose bevatten.

ananas
6,5%
mandarijn
6,0%
abrikoos
5,9%
cashewnoot
5,8%
doperwten
5,0%
nectarine
4,9%
perzik
4,8%
cantaloupe
4,4%
macadamianoot
4,4%
navelsinaasappel
4,3%
pecannoot
3,9%
worteltjes
3,6%
pijnpitten
3,5%
zoete aardappel
2,5%
geelwortel (koenjit)
2,4%
banaan
2,4%
appel
2,1%
suikermaïs
2,0%
watermeloen
1,2%
ui
1,0%

Bronvermelding update februari 2022

Sucrose | Pubchem Foods highest in Sucrose | Self Nutrition Data
slotregel