top
Asteraceae
Aster- of composietenfamilie
Composietenfamilie
Asteraceae op de site
Andijvie - Cichorium endivia

Asteraceae

De aster- of composietenfamilie (Asteraceae) is een zeer uitgebreide plantenfamilie met veel bekende gewassen, waaronder andijvie, witlof, artisjok en zonnebloem.

De familie is vrijwel even groot als de orchideeënfamilie en omvat tussen de 20.000 en 25.000 plantensoorten, verdeeld over ruim 1.600 rassen. De meeste soorten betreffen bloeiende planten, maar de familie kent ook bomen en lianen. Bijna drie kwart van de planten behoort tot het Asteroideae-ras, waarnaar de familie is genoemd. Tot de Asteroideaes behoort onder meer de zonnebloem.

Omwille van de overzichtelijkheid beperken we ons op deze site tot een beschrijving van de belangrijkste consumptierassen en -soorten. Ruim vertegenwoordigd is de cichorei, met witlof, rood- en groenlof, puntarelle en verscheidene radicchio's. We besteden ook aandacht aan minder bekende gewassen, als aardpeer en duizendblad, wat de in Nederland voorkomende soorten betreft, maar ook het Afrikaantje, dat wij hier wel als tuinplant kennen, maar in Zuid-Amerika als kruid wordt gebruikt.

Veel bekende en onbekende planten uit de familie, een veertigtal, zijn van groot economisch belang, als groente, als sierplant of snijbloem, als smaakmaker voor thee en andere dranken (zoals de Tagetes minuta voor de bereiding van cola), en voor industriële toepassingen. Tot de Asteraceae behoren ook schadelijke onkruiden, zoals de paardenbloem en de distel.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

De planten van de composietenfamilie komen over de hele wereld voor met uitzondering van Antarctica. De familiestam is vermoedelijk 49 miljoen jaar oud, de diversificatie trad tussen 36 en 42 miljoen jaar geleden op.

Taalkundige aspecten, etymologie

Veel planten uit de familie hebben samengestelde bloemen, vandaar de oude familienaam Compositae, de composietenfamilie. De familie wordt ook de asterfamilie genoemd, of de 'daisy family' genoemd naar de daisy, de dagbloem.

Bronvermelding update januari 2023

Asteraceae | Wikipedia (EN) Plant database: Compositae | The plantlist, Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden A brief overview of the Compositae | Compositdatabase