Shā rén kardemom
Harige kardemom
De vruchten van deze kardamomsoort zijn vooral bestemd voor de Chinese kruidengeneeskunde, maar worden ook gebruikt als goedkope vervanger van zwarte kardemom. Men noemt de zaadjes 'zandzaadjes' of shā rén.
De Wurfbainia villosum (basoniem Amomum villosa) groeit van nature in groenblijvend, tropisch loofbos op een hoogte tussen 500 en 1.400 meter. De plant gedijt het best onder vochtige, schaduwrijke omstandigheden. Hij wordt verbouwd in bestaand bos, dat wordt uitgedund om de plant de optimale habitat te verschaffen, en op rubberplantages.
De plant wordt twee meter hoog, en heeft een wortelstelsel dat sterk op dat van de gemberplant lijkt. Hij bloeit in mei en juni en draagt vanaf het derde jaar vruchten, van augustus tot september. Die vruchtjes zijn eivormig en paars. Ze zijn 2 cm lang en hebben een craquelé schil, bedekt met korte stekeltjes (haartjes). De vruchtjes worden geplukt zodra ze rijp zijn, en in de zon te drogen gelegd. Daarbij kleuren ze bruin. Ze zijn moeilijk te kraken.
Er vindt bij voortduring aanpassing plaats van de botanische ordening van planten. Ook de Zingiberaceae ontkomen daar niet aan. In 2018 nog zijn drie gembergeslachten Conamomum, Meistera en Wurfbainia opnieuw ingedeeld en zijn er drie geslachten aan de Zingiberaceae toegevoegd (Epiamomum, Lanxangia en Sundamomum). Bij deze herindeling waren in totaal 384 plantensoorten zijn betrokken. Zo is de Amomum villosa in 2018 door Skornick en Poulsen ingedeeld bij de Wurfbainia, en zal nu Wurfbainia villosa worden genoemd.
Oorsprong en verspreiding
Hij komt tegenwoordig verspreid over Zuidoost-Azië voor, onder meer in Laos, India en China.
In de Zuid-Chinese provincies Yunnan en Guanxi is de teelt gepropageerd om aan de sterke vraag te kunnen voldoen. Hij wordt onder meer verbouwd als tussengewas op boomplantages.
Buiten deze beide provincies komt hij ook voor in Guizhou en sinds de jaren zestig van de vorige eeuw ook in Yunnan. In totaal bedraagt het areaal waarop de kardemom wordt geteeld 13.000 hectare, naast de teelt op de 200.000 hectare rubberbomen. Daarvan is een vijfde deel kardamomteelt.
