top
Pachyrhizus
Fabaceae
Pachyrhizus
Pachyrhizus op deze site
jimaca's
YAMBOON | PACHYRHIZUS EROSUS ©2017

Pachyrhizus

De Pachyrhizus is net als de Vigna een pantropisch plantengeslacht in de vlinderbloemenfamilie, de Fabaceae.

Het Pachyrhizus-geslacht omvat slechts zes plantensoorten, waarvan alleen de yamboon, de goiteño en de ahipa voor voedsel gecultiveerd worden, en dan met name voor de wortelknol van deze planten. Men noemt de soort wel naar de belangrijkste van deze drie plantensoorten de yamboon. De Pachyrhizus groeien in tropische en subtropische streken.

Hieronder volgt een overzicht met een korte beschrijving van de drie pachyrhizussoorten die op deze site beschreven zijn:

Ahipa

De knol van de ahipa of Andes yamboon wordt in tegenstelling tot de (Mexicaanse) yamboon zelden rauw gegeten.

Goiteño

De goiteño is de veelzijdigste van de drie hier beschreven yambonen. Zowel de wortelknol als de bladeren en de peulen worden gegeten, en de knol wordt ook voor zetmeel geteeld.

Yamboon

Van de yamboon of Mexicaanse yamboon is alles wat bovengronds groeit giftig. De wortelknol daarentegen heeft de bite van een appel en is heerlijk en vitaminerijk, bevat vooral vitamine C.

Oorsprong en verspreiding

De pachyrhizus komt van oorsprong uit Mexico en Centraal Amerika, maar is, althans dat is het geval met de Mexicaanse yamboon (Pachyrhizus erosus), verspreid naar Zuidoost-Azië.

Behalve in Centraal Amerika komt de soort voor in de Andes, Venezuela, Colombia, en buiten de Nieuwe Wereld in Senegal, Thailand en Indonesië.

Taalkundige aspecten, etymologie

De geslachtsnaam is in de negentiende eeuw gevormd uit de Griekse woorden 'pachys', wat dik of verdikt betekent, en 'rhiza', het woord voor wortel.

Bronvermelding update oktober 2020

Pachyrhizus, promoting underutilized crops | M. Sørensen, International plant genetic resources institute Vigna | Wikipedia (EN) Plant database: the Pachyrhizus genus | The plantlist, Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden Vigna subterranea | P.C.M. Jansen, 1981 in Agric Res Rep 906, via Prota4U, Plant resources of Tropical Africa, Wageningen