De Piper capense is één van de drie inheemse pepersoorten op het vaste land van Afrika. Het is een plant met biseksuele bloemen, zoals de pepersoorten op de Amerikaanse continenten. Piper guineense of ashantipeper, de andere Afrikaanse pepersoort is een tweehuizige klimplant, en lijkt op de meeste Zuidwest-Aziatische pepersoorten.

De Kaapse lange peper is een overblijvende, altijd groene klimplant met brede groene bladeren. In struikvorm wordt hij twee tot vier meter hoog. De bloeiwijze is aarvormig. De kleine bloemetjes gaan in het regenseizoen verscholen onder schubben, waaronder 's winters ook de vruchtjes gevangen zitten. De vruchtjes, steenvruchten, zijn bol- tot eivormig en 2 - 4 mm lang, elk met één zaadje.

De aren van de lange peper zou je 'katjes' kunnen noemen, naar analogie van de wilgenkatjes. Anders als die van de Aziatische lange pepers, worden de katjes van de Kaapse lange peper geplukt met de vrij lange steel eraan. Deze wordt niet verwijderd, de peper wordt met steel en al gedroogd.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Deze lange peper is verkrijgbaar onder de Zuid-Afrikaanse benaming Kaapse bospeper of Kaapse lange peper (poivre long du Cap of d'Afrique), en onder de Ethiopische naam timiz.

Culinair gebruik en bereiding

Timiz (de Ethiopische benaming) wordt onder meer gebruikt in het (Ethiopische) kruidenmengsel berbere.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

Lange peper is circa vijf jaar houdbaar, mits droog en donker bewaard, en niet te warm.

Vermoedelijk is de peper daar al aan het einde van de vijftiende eeuw terecht gekomen, toen de Portugees Vasco de Gama met zijn peperreizen uit India het Arabische monopolie op peper 'omzeilde' door in 1498 met een laadruim vol peper als eerste de Kaap te ronden.

In de door Peter Kolbe geschreven Nauwkeurige beschrijving van De Kaap de Goede Hoop uit 1727, komen we de volgende beschrijving van de lange peper tegen: "Piper indicum sive Calecuticum propendentibus, siliquis oblongis recurvis rubris, dat is Indische of Calcutsche peper, met hangende langwerpige kromme rode peulen; zijnde lange peper, die in peulen op een zeer schoon en groen boompje groeit, en zeer veel tot ingelegde Atiar of andere eetwaren, daar onder visch gebruikt word."

Het zou kunnen dat hij met deze beschrijving inderdaad op de Kaapse lange peper doelt, maar in combinatie met Atiar (atjar) en de beschrijving van de peul, is het waarschijnlijk dat het hier niet om de lange peper, maar om de chilipeper gaat, en het misverstand uit de VOC-tijd over de betekenis van het Indonesische woord 'cabai' hier voort draaft. Meer hierover vindt u bij de beschrijving van de Javaanse lange peper.

Behalve in Zuid-Afrika groeit de lange peper ook aan de oostkust van Zimbabwe en de aangrenzende westkust van Mosambique, en in het zuidwesten van Ethiopië, onder meer in het Montane regenwoud in de regio Bonga. In Ethiopië wordt de peper abesha timiz of kortweg timiz genoemd.

In Bonga is het verzamelen van de Kaapse peper een vrouwen-aangelegenheid, mannen houden zich - maar sporadisch - bezig met het onderhouden van de natuurlijke groeiplaats en nieuwet aanplant. De markt voor Kaapse peper is bescheiden, en het product heeft in Ethiopië relatief weinig aandacht. Pogingen om de teelt meer voor het voetlicht te brengen en de peper onder een beschermend GI-label (geografische identiteit) te brengen, zijn voorals nog niet van de grond gekomen.

Voor de verzamelaars is de peper van vrij gering economisch belang, boeren stellen dat de prijs vooral bepaald wordt door de schaarste, de consument niet meer wenst te betalen voor hogere kwaliteit, doelend op selectie van kwaliteiten peper, en de gebruikte droogtechniek. Op dit moment wordt de peper boven open vuur gedroogd, omdat de gemiddelde weersomstandigheden drogen in de zon 'tricky' maakt. Het drogen in de zon neemt twee à drie weken in beslag, het 'roken' van de peper een dag of vier-vijf. Zodoende heeft de Kaapse lange peper, zeker die uit Ethiopië naast zijn eigen cubeb-achtige smaak en geur ook een rokerig aroma.

Taalkundige aspecten, etymologie

In Zuid Afrika wordt deze peper bospeper of wilde peper genoemd, in Ethiopië timiz. Hij groeit net als andere lange pepers op beschutte plekken in het bos, en langs kleine riviertjes.

Vertaling Kaapse lange peper