top
Münchener bierradi
Groente (Brassicaceae)
Münchener bier
 
MÜNCHENER BIER - RAPHANUS SATIVUS "MÜNCHENER BIER"

MÜNCHENER BIERRADI

Deze oude Duitse rettichsoort (Raphanus sativus niger var albus 'münchner bier') wordt in de zomer en herfst geoogst en wordt niet voor niets met bier geassocieerd.

De Mü;nchener bier radijs is een snelle groeier. Het is een ovaal-ronde, witte rettich met een 'staart', met een kruidige, pittige smaak, die in dunne plakjes gesneden op brood of bij bier wordt geserveerd. De radijs is niet weg te slaan uit de Beierse 'biergarten'. op het menu staan. Het gebruik om rettich op brood te eten, is niet typisch Duits, en is vergelijkbaar met het eten van radijsjes of mierikswortel op brood, alle verwanten.

De gewoonte om naast zoutjes en worst rettich bij bier te nuttigen heeft alles van doen met het vochtafdrijvende eigenschappen van rettich, om plaats te maken voor een nieuw glas bier. En het gaat als volgt:

"Was de rettich goed onder stromend water en snijd het groen en alle wortels, ook de laterale (zijkant), weg. Leg de rettich voor je snijd de rettich van onder naar boven voor 3/4 in, zodat er lammelen ontstaan, zoals van de beroemde Zweedse Hasselbacken-aardappel. De rettich blijft geheel intact. Draai de rettich nu om, met de niet ingesneden kant naar boven, en herhaal het insnijden van onder naar boven, nu voor 2/3 en onder een hoek. Het resultaat is een guirlande, of wat de Duitsers noemen een Ziehharmonika (accordeon). Rol de rettich nu voorzichtig in een schaal met zout, zodat het zout goed in kan werken. De bedoeling hiervan is water en scherpte aan de rettich te onttrekken. De plakjes van de rettich-guirlande worden pas voor de gast of eter afgesneden en met wat boter en zout geserveerd."

Een alternatief voor minder snijvaardige liefhebbers is het gebruik van een spiraalsnijder.

Al vele jaren (sinds 1990) strijden de Beiers om Europese erkenning voor hun ruim honderd jaar oude "Müncher bierradi , maar deze erkenning is tot nu uitgebleven. In het officiële wapenschild van München, Münchner kindl genoemd, houdt een monnik een bierpul in de hand. tegenwoordig wordt de monnik vaker als jongen of meisje afgebeeld en houdt hij behalve een bierpul ook een rettich in de hand.

Oorsprong en verspreiding

Een soortgelijk type radijs is al sinds de 17e eeuw bekend. De naam 'icicle' (ijspegel), is voor het eerst gebruikt in de zaden-catalogus van Maule uit 1903.

Fearin Burr beschrijft de witte lange radijsjes in 1865 al onder benamingen als 'witte napels', 'witte Italiaanse radijs' en 'witte transparante radijs'. In de loop der tijden heeft de ijspegel nog talrijke andere benamingen gehad.

Taalkundige aspecten, etymologie

Met radijs werden in het Middelnederlands ook andere gewassen met eetbare wortelknollen aangeduid, zoals mierikswortel en rammenas. Het aan het Duits ontleend woord rettich (soort rammenas) of ratih (oud Hoogduits) voert terug op het Latijnse radix, het woord voor radijs.

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Rettich is rijk aan calciumzouten, vitamine B6 en C. De blaadjes zijn rijk aan vitamine C, beta-caroteen, calcium en ijzer.

Samenstelling per 100 gram rauw product

18
kcal
( 75,3 kJoule)
0,6
gram
eiwitten
4,1
gram
koolhydraten
2,5
gram
waarvan suikers
0,1
gram
vet
29
mg
omega-3
16
mg
omega-6
Vitaminen
0,2
mg
nicotinezuur
(1% ADH)
28
µg
vitamine B9
(14% ADH)
22
mg
vitamine C
(28% ADH)
0,3
µg
vitamine K
(0% ADH)
mineralen
27
mg
calcium
0,1
mg
koper
0,4
mg
ijzer
227
mg
kalium
16
mg
magnesium
21
mg
natrium
23
mg
fosfor
0,7
µg
selenium
0,2
mg
zink

Bronvermelding update maart 2020

Daikon | Wikipedia (EN/NL/DU) Icicle, nutritionfacts (voedingswaarde) | Nutritiondata.self.com Der Münchener Bierradi muss gerettet werden | Die Welt, 26 juni 2000