De calçots worden gegaard en geblakerd op grote roosters boven open vuur en opgediend met een dipsaus die salvitxada wordt genoemd, een romesco saus. De uien worden geserveerd met rode wijn of cava en geroosterd brood.

Het is de bedoeling de uien langzaam te garen en de buitenkant zwart te laten worden. Zodra de uien gaar zijn, worden ze met een twintigtal gebost in een krant gewikkeld om warm gehouden te worden. Deze bundels ui worden in de nabijheid van een vuur geplaatst.

Het vuur wordt traditioneel gemaakt van gedroogde wijnranken (!) In Spanje maakt men graag gebruik van de grillplaatsen die in de wijk staan. Je neemt de calçts mee naar de grillplaats, een zak wijntakken en een lege wijndoos, zoals je op deze heel verhelderende video - Youtube kunt zien . ⁴⁾Zie hoe gebruik wordt gemaakt van een sluitbaar rooster, heel handig! Wacht tot de uien zwart geblakerd zijn en water los laten. Dan zijn ze gaar.

De verkoolde calçots worden geserveerd op grote oude Spaanse dakpannen (tejas) met Romescosaus (salvitxada) in mini cazuleas. De geroosterde calçot wordt met één hand aan de punt aan de binnenste groene scheuten vastgepakt, waarna de zwarte buitenste huid met de andere hand naar beneden wordt getrokken, deze wordt niet gegeten! Daarna wordt de ui in de saus gedoopt. Het eten van een calçot uit de saus gebeurt zoals het eten van haring. Het is een gedoe, en Catalanen dragen niet voor niets een beschermend borstschort (slabbertje). Men serveert de calçot met brood en drinkt er een Catalaanse cava of Priorat rode wijn bij. De wijn wordt gedronken uit een porrón, een karaf waaruit de wijn in de mond wordt gegoten, en waaruit meerdere mensen drinken.

Het calçot-menu begint men met gevarieerde tapas. In Tarragona geeft men er de coca bij, een taart met geroosterde uien, tomaten en paprika, en lokale ansjovis l'Escala.

Een andere manier van bereiden is escalivada, een bijgerecht van aubergine, chilipeper, calçot en tomaat. Dit gerecht is typisch voor Catalonië, maar wordt ook in delen van Valencia, Murcia en Aragón gegeten.

Calçotada's vinden overal in Catalonië plaats, in de steden en op het platteland in masia's (traditionele Catalaanse boerderij-opzet). Van wereldfaam is het grote feest in Valls, Gran Festa de la cal&ccedeil;otada dat sinds 1896 wordt gehouden. De foto's in dit artikel geven een indruk van dat feest.

Tijdens dit feest eet men de calçots in grote hoeveelheden. Het feest is de afsluiting van een jaar van intensieve voorbereiding. Ook voor de boeren is het aan piten. Van hen wordt verwacht dat ze die dag kunnen leveren, en gedurende het hele seizoen dat van januari tot april, want veel weekeinden in de lente staan in het teken van de calçot.

De traditie van het eten van stengelui 'op nieuwe haring wijze' stamt niet uit Catalonië, maar uit Hongarije, In de derde eeuw at men de stengelui op soortgelijke manier, blijkt uit Een fresco uit een Romeinse villa in Brigetio, gelegen in het huidige Hongarije, toont een man die een stengelui - de Romeinen noemde deze porrus capitatus - op soortgelijke wijze eet. De stenmgelui die hij eet is echter geen calçot, die is hoe dan ook Catalaans.