top
Nerima daikon
Groente (Brassicaceae)
NERIMA DAIKON
 
NERIMA DAIKON
NERIMA DAIKON

DE NERIMA DAIKON 練馬大根

De nerima daikon is een vezelrijke daikon die van oudsher wordt geteeld voor de bereiding van takuan-pickles op de vulkanische hellingen van Mount Fuji.

Het zou een kruising zijn van een al bestaande Nerima-daikon en en een soort dat uit Owari kwam onder de vijfde Tokugawa-shogun Tokugawa Tsunayoshi, een liefhebber van takuan. Het succes van deze daikon is voor een groot deel te danken aan deze kruising en aan de bodem, bestaande uit leem en vulkanische as van de Mount Fuji. Ten tijde van de shogun was de daikon, zo gewild was hij, een wettig betaalmiddel. En een geliefde gift aan de shogun.

Nerima takuan was in die tijd al het neusje van de zalm, bijna driemaal zo duur als takuan van andere daikonsoorten. De prijs van de ingelegde groente lag aanzienlijk hoger dan de prijs van verse groente, maar takuan beduidend goedkoper dan vis bijvoorbeeld. Het dieet van zelfs de stadsbewoners van Edo bestond daarom overwegend uit rijst, aardappele en groenten, aangevuld met takuan en goedkopere vis zoals sardine en schaaldieren (venusschelpen).


De Nerima daikon wordt eind augustus, begin september gezaaid en zeventig dagen later, eind november, begin december geoogst. Direct na de oogst van de tot wel een meter lange daikons worden deze schoongemaakt en in de kou in de zon te drogen gehangen voor de productie van takuan. Meer over dit proces en de bereiding van takuan leest u in het hoofdstuk over takuan.

DAIKON BENEN

Wanneer men in Japan spreekt van daikon ashi (daikon benen), is dat de metafoor voor vlezige, waterige, spierwitte daikons. Op de Nerima daikon toegepast, is dat een compliment.

Oorsprong en verspreiding

De Nerima daikon groeit traditioneel op de uitgestrekte, vruchtbare landerijen van Nerima, even buiten het toenmalige Edo, het huidige Tokio. Tegenwoordig is Nerima-ku één van de dichtst bevolkte gebieden ter wereld met 14.000 inwoners per vierkante kilometer, en ruim 700.000 inwoners. Daarvan zijn er nog geen honderd full-time boer.

De teelt kende zijn hoogtepunt in de Meiji periode voor en tijdens de Sino-Japanse en Japans-Russische oorlogen van 1895-1896 en van 1904-1905. In de jaren dertig bedroeg de productie van deze daikon noch altjd 500.000 stuks per jaar, maar in de loop van de jaren vijftig is de nerima daikon uit de gratie geraakt en de teelt ingestort.

Veel boeren in Nerima schakelden over op de verbouw van kool, een veel gemakkelijker en profijtelijker product. Sinds 1989 is een programma van kracht om de Nerima daikon voor uitsterven te behoeden. Aan dit programma werken zowel individuele boeren als coöperaties deel.

Net als vroeger is de teelt van de Nerima daikon vooral bedoeld voor de productie van takuan. De daikons worden eind november, begin december geoogst en 10-14 dagen in de zon te drogen gehangen. Voordat ze worden opgehangen worden ze schoongespoeld en wordt de schil geschraapt. dat gebeurt met een haaienvin-rasp van het type dat we ook kennen van de mierikswortel, of met een soortgelijk gereedschap.

Eén van de doelen van het Nerima programma is om de oorspronkelijke Nerima daikon te reproduceren. Noot: de huidige Neremi is eigenlijk een hybride.

Taalkundige aspecten, etymologie

Het Japanse woord daikon betekent letterlijk 'lange wortel': dai (lang), kon (wortel). De lokale benaming shimadekon, しまでこん, betekent eiland-daikon. Nerma is de naam van de wijk in de hoofdstad Tokio.

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Daikon is rijk aan kalium- en calciumzouten, vezels, pectine en vitamine C.

De digestieve enzymen in rettich - diastase, amylase, en esterase - helpen ons lichaam complexe koolhydraten, vetten en eiwitten te transformeren in gemakkelijker opneembare componenten. Om die reden serveren traditionele Japanse restaurants geraspte daikon (daikon oroshi) bij tempura, zodat de vetten beter verteerd worden, en bij rauwe vis om het eiwit beter te verteren.

Geraspte daikon is dan ook een prachtig hulpmiddel voor mensen met een zwakke spijsvertering. Het is belangrijk om de daikonrasp onmiddellijk na het raspen te gebruiken. Binnen een half uur is bijna 50 procent van de enzymen verloren gegaan!

Slechts een paar druppels sojasaus en een eetlepel geraspte daikon helpen het lichaam op macro-biotische wijze oude dierlijke eiwitten en vetten te lozen. Daikon gekookt in een kombu-bouillon wordt gezien als een middel om te helpen het lichaam te ontdoen van overtollige zuivelproducten, aldus Mitoku, een producent van Japanse macrobiotische en organische producten.

De raphanus wordt genezende eigenschappen toegedicht door de aanwezigheid van glycosiden, unieke bacteriostatische eiwitstoffen. Dat zijn stoffen die de toename van bacterië remmen, dit in tegensteling tot bactericide stoffen, die bacteriën doden. Deze glycosiden zijn behave in raphanus (radijs, rammenas, en in mindere mate daikon) en amoracia (mierikswortel) ook in allium (ui) aanwezig.

Daikon bevat minder mosterdolie dan veel andere Raphanusrassen, en is daardoor minder scherp van smaak.

Samenstelling per 100 gram rauw product

18
kcal
( 75,3 kJoule)
0,6
gram
eiwitten
4,1
gram
koolhydraten
2,5
gram
waarvan suikers
0,1
gram
vet
29
mg
omega-3
16
mg
omega-6
Vitaminen
0,2
mg
nicotinezuur
(1% ADH)
0,1
mg
pantotheenzuur
(2% ADH)
28
µg
foliumzuur (B9)
(14% ADH)
22
mg
vitamine C
(28% ADH)
0,3
µg
vitamine K
(0% ADH)
mineralen
27
mg
calcium
0,1
mg
koper
0,4
mg
ijzer
227
mg
kalium
16
mg
magnesium
21
mg
natrium
23
mg
fosfor
0,7
µg
selenium
0,2
mg
zink
 

Bronvermelding update maart 2020

Japanese radish |The Tokyo foundation The hidden charms of Nerima | The Japan life, Life katern juni 2006, auteur K. Nagamura The diet of the common townspeople of Edo | A. Ehara, Tkoyo Kasei-Gakuin university iov Kikkoman