top
Gin-bes
Glycosmis pentaphylla
Gin- of sinaasappelbes
 
bloeiwijze ginbes in de Brooklyn botanical garden
GIN-BES | GLYCOSMIS PENTAPHYLLA  © 2019

Gin-bes

Sinaasappelbes

De paarse vruchtjes van de gin-bes hebben geen enkele andere relatie met gin dan dat de geur van de bes sterk aan gin doet denken. Het is een familielid van de citrus, vandaar de knipoog naar dat geslacht.

De Glycosmis pentaphylla of Glycosmis citrifolia is één van de 35 à 50 plantensoorten in het geslacht Glycosmis. Over de eetbaarheid van de vruchten van de meeste van deze planten is weinig bekend, behoudens dat ze alle soortgelijke, min of meer zure besjes dragen. Alle planten uit dit geslacht groeien in Zuidoost-Azië en Australië.

Deze bes is voor zover bekend de enige plantensoort van het Glycosmis-geslacht die gecultiveerd is, zelfs als vruchtdragende thuisplant te koop is. Het is een groenblijvende plant of boom die zo'n vijf meter hoog wordt, en niet eerder dan in het vijfde jaar vruchten draagt. De plant heeft een gladde stam en gladde takken, en heeft geen doornen.

Hij draagt kleine, geurige, witte bloempjes, nauwelijks 6 mm in doorsnede, en bloeit van juli tot augustus in China, en van februari tot april in de westelijke Ghats (India). De vruchtjes zijn 8 tot 10 mm in doorsnede en worden paars-rood als ze rijpen, van januari tot maart in China. De vruchten zijn halfdoorschijnend, en smaken zoet en kruidig. In iedere vrucht zitten twee tot drie zaadjes.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

De Glycosmis pentaphyla komt uit Zuidoost-Azië, waar hij meestal op een hoogte van zo'n 1.000 meter groeit. Hij houdt van wat drogere omstandigheden.

Natuurlijke groeiplaatsen in Zuidoost-Azië zijn het zuiden van China (Yunnan), Bhutan, Nepal, het noordoosten van India, Pakistan, Sri lanka, Thailand, Myanmar, Cambodja en het noordwesten, midden en zuiden van Vietnam. Daarnaast komt de soort voor in Maleisië, Indonesië , de Philippijnen en de noordkust van Australië De enige plaats waar de plant om zijn vruchten verbouwd wordt, is Jamaica, reden waarom de vrucht in Australië de Jamaicaanse mandarijn-sinaasappel wordt genoemd.

Taalkundige aspecten, etymologie

In het Engelse wordt de plant orangeberry genoemd, aaneengeschreven. De Drymophila moorei wordt orange berry (oranje bes) genoemd, met een spatie. De planten zijn geen familie van elkaar.

Vertaling sinaasappelbes

engels
 
orangeberry
gin berry
frans
glycosmisier de cochinchine
italiaans
 
spaans
 
duits
 
arabisch
 
turks
 
hindi (india)
ban nimbu
indonesisch
 
vietnamees
cây cơm rượu
japans
 
chinees
shan xiao ju;
 
slotregel

Bronvermelding update juni 2020

Glycosmis pentaphylla | Useful tropical plants Glycosmis pentaphylla | Flora of China Glycosmis pentaphylla | Citrus variety Glycosmis pentaphylla | Australian species