aria-hidden="true" style="position:absolute; left:-5px; top:0px; color:black; font-size:1.7em;" title="inhoudsopgaven">
ZALMENFAMILIE
Het springen vinden we terug in de benaming zalm, salmo komt van het latijnse 'salire' dat 'springen' betekent. Alle Salmonidae zijn trekkende, 'anadrome' vissen. Daaronder wordt verstaan dat ze van zee naar zoetwater trekken om te paaien of in zoet water verblijven en ver stroomopwaarts paaien . Hoewel het merendeel van de zalmen in zout water leeft, zijn er ook zoetwaterzalmen, zoals de Donauzalm. Forellen leven hoofdzakelijk in zoet water.
De Salmonidae-familie wordt onderscheiden in drie onderfamilies, de Salmoninae, ook wel de 'echte' zalmen genoemd, de Thymallinae, met 10-20 soorten vlagzalmen en de Coregoninae, de houtingen. Aan de hand van deze verdeling in onderfamilies zullen we een overzicht bieden van deze in de internationale keuken zo gewaardeerde zalmfamilie.
Ter illustratie geven we onderstaand overzicht van de zalmachtigen, met alleen de op deze site beschreven zalm-, forel- en houtingsoorten. Aan elk van hen is ook een eigen hoofdpagine gewijd.
Coregonus (70 soorten)bodenseehouting (coregonus wartmanni)kleine marene (coregonus albula)noordzeehouting (coregonus oxyrinchus)Proposium (6 soorten)StenodusThymallinae (vlagzalmen)
Thymallus (10-20 soorten)grijsling (thymallus thymallus)poolgrijsling (thymallus arcticus)acantholinguaeosalmo (uitgestorven)brachymystax (3 soorten)siberische lenok (brachymystax lenok)Hucho (5 soorten)donauzalm (hucho hucho)Oncorhynchus (pacific zalm, ca 15 soorten)goudforel (Oncorhynchus aquabonita)regenboogforel (Oncorhynchus mykiss)gebochelde zalm (Onc. gorbuscha)sockeye zalm (Oncorhynchus nerka)Salmo (circa 20 soorten)atlantische zalm (salmo salar)beekforel (salmo trutta fario)meerforel (salmo trutta lacustris)zeeforel (salmo trutta trutta)Salveninus (circa 50 soorten)bronforel (salvelinus fontinalus)trekzalm of beekriddder (salvelinus alpinus)Salvethymuslongfinned char (salvethymus svetovidovi)Oorsprong en verspreiding
De oudste fossiele zalm in ieder geval, de Eosalmo driftwoodensis, gevonden in Brits Columbia, is 49,5 miljoen jaar oud. De vis toont verwantschappen met de Coregoninae en Thymallinae, en wordt daarom beschouwd als een belangrijke schakel in de ontwikkeling van de zalm. Wat zich in de daarop volgende 7 miljoen jaar heeft afgespeeld, weten we niet, de eerstvolgende fossiele vondsten dateren uit het Mioceen uit Idaho in de Verenigde Staten van forelachtigen uit het geslacht Hucho.
De forelachtigen uit die tijd zijn in het diepe binnenland aangetroffen, niet aan zee. Andere fossielen betreffen de Oncorhynchus, verwant aan de Pacifische zalm. Men concludeert aan de hand van deze vondsten dat de splitsing tussen de Oncorhynchus en de Salmo, waartoe de Atlantische zalm behoort, tenminste 6 miljoen jaar geleden heeft plaats gevonden. Genetisch onderzoek wijst uit dat de splitsing al veel eerder is ingezet, 20 miljoen jaar geleden, in het vroege Mioceen.
Taalkundige aspecten
De benamingen van de Oncorhynchus zijn alle uit het Russisch afkomstig en opgetekend door Johann Julius Walbaum gedurende de periode dat hij in Verre oosten van Rusland werkte.
Bronvermelding update maart 2020
