top
Edamame
Glycine max
Edamame
Edamameproducten en -recepten
Edamame - Glycine max ©2014

Edamame 枝豆

Edamame is de Japanse benaming voor de onrijpe, groene sojapeul. Hiervan worden alleen de bonen gegeten, niet de peulen.

Edamames zijn letterlijk vertaald 'de vruchten van de stengel'. Ze worden eind augustus, begin september geplukt. Ze worden als groente en als snack gebruikt, en voor de bereiding van edamame dōfu.

De groene boon wordt zodra hij geplukt kan worden met de hand geplukt om de sojaplant niet te beschadigen. Vroeg geplukte sojabonen zijn zoeter dan later geplukte bonen. De eerste bonen worden ongeveer een maand na de bloei geoogst.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Verse sojabonen zie je in West-Europa niet, wel ingevroren. Zorg er voor om wanneer de verpakking aangebroken wordt om maar een deel te gebruiken, je deze hermetisch hersluit, zodat voorkomen wordt dat de peulen in de vriezer zullen uitdrogen. De bonen zijn daar erg gevoelig voor.

Culinair gebruik en bereiding

Verse sojabonen moeten altijd gekookt worden, om de anti-trypsine die het bevat te vernietigen.

De verse bonen worden in hun geheel gekookt. De peul wordt niet gegeten, de bonen wel.
Vaak worden deze als snack gegeten. De gekookte peulen worden dan in hun geheel opgediend en met zout bestrooid. De boontjes worden met de vingertoppen in de mond 'gewipt'. De kooktijd van edamama bedraagt 5-10 minuten. Doe de boontjes direct na het koken in ijskoud water, om te voorkomen dat ze door garen. De (gepelde) bonen kunnen ook geroerbakt worden.

Oorsprong en verspreiding

Naar men aan neemt worden de onrijpe sojabonen altijd al gegeten, maar er wordt pas na het begin van de jaartelling over geschreven.

Ze worden in Chinese teksten aanvankelijk sheng dadou genoemd, wat 'grote verse boon' betekent. De term edamamé wordt voor het eerste gebruikt in een Japanse tekst uit de dertiende eeuw, waarin de jonge boon als offerande wordt beschreven. In sommige delen van Japan kookte men de groene bonen om er een gezoete uree van te maken die werd gebruikt als coating voor dumplings van rijstebloem. Dit gebeurde met 'mame-meigetsu' ter gelegenheid van de de volle maand op de dertiende dag van de negende maan-maand, een gelegenheid die nog steeds op deze wijze wordt gevierd in de schrijn van Kitano tenmangu in Tokyo

In die zelfde dertiende eeuw verschijnt in een Chinees gedicht het wordt doujia, wat letterlijk peul betekent, en vermoedelijk op de groene sojaboon duidt.

In de vijftiende eeuw, tijdens de Ming-dynastie, heerst in China een hongersnood. In een tekst daarover wordt aanbevolen om de jonge bladeren en de groene bonen, met inbegrip van de peul, te eten. Nog veel later, in het begin van de zeventiende eeuw verschijnt er een nieuw woord, maodou, in de Runan pushi, een verslag van de groententuinen van Runan. Daarin wordt de harige groene boon, de betekenis van het woord, uitgebreid beschreven vanwege zijn medicinale eigenschappen en zijn zoete smaak. De Runan pushi adviseert voor het eerst de peulen te koken, en alleen de bonen te eten, met het oog op de toxiciteit.

De kooktijd van de sojaboon is al die tijd nauwelijks besproken. In een negentiende eeuws Franstalig document is sprake van 30 minuten. Tot de peulen boven komen drijven, heet het.

De jonge peulen worden behalve in China en Japan, vooral in Korea gegeten. In China noemt men de boontjes mao dou (harige boon).

Culinair en recepten

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Verse sojabonen zijn rijk aan eiwitten, vezels en foliumzuur. Wanneer bereid volgens de Japanse snacktraditie, wees dan spaarzaam met zout. Kook de peulen in een 4% zoutoplossing.

Samenstelling per 100 gram rauw product

141
kcal
(590 kJoule)
12,3
gram
eiwitten
11,1
gram
koolhydraten
4,2
gram
vezels
6,4
gram
vet
0,7
gram
verzadigd
1,2
gram
enkelvoudig onverzadigd
3
gram
meervoudig onverzadigd
354
mg
omega-3
2657
mg
omega-6
Vitaminen
51
µg
vitamine A
(6,4% ADH)
0,3
mg
vitamine B1
(27,3% ADH)
0,2
mg
vitamine B2
(14,3% ADH)
1,3
mg
nicotinezuur
(8,1% ADH)
0,1
mg
pantotheenzuur
(1,7% ADH)
0,1
mg
vitamine B6
(7,1% ADH)
111
µg
foliumzuur (B9)
(55,5% ADH)
17
mg
vitamine C
(21,3% ADH)
mineralen
145
mg
calcium
0,1
mg
koper
2,5
mg
ijzer
539
mg
kalium
60
mg
magnesium
0,5
mg
mangaan
14
mg
natrium
158
mg
fosfor
1,4
µg
selenium

Bronvermelding update maart 2020

Edamame: A Nutritious Vegetable Crop | S.R. Mentreddy e.a. Trends in new crops and new uses. 2002 Edamame | W. Shutleff, History of Edamame Soyinfo center ©2013 Edadame | Wikipedia (EN) Soybeans, green, cooked, boiled, drained, without salt, Nutritionfacts (voedingswaarde) | Nutritiondata.self.com Harvest the king of edamame | Japan hoppers