top
Couve tronchuda
Brassica oleracea costata
Couve tronchada
Zomaar zeven 'boerenkolen'
COUVE TRONCHUDA | BRASSICA OLERACEA VAR COSTATA ©2005

Couve tronchuda

Brassica oleracea convar acephala var costata

De couve tronchuda of braganza-kool is een Portugees landras bladkool, dat in veel vergelijkbaar is met de eveneens Portugese couve galega.

Beide kolen worden vanouds verbouwd in het noorden van Portugal en het aangrenzende Spaans Galicië en in gebieden waar de Portugezen en Galiciërs in het verleden hun invloed deden gelden. De couve tronchuda wordt ook wel de couve braganza genoemd, naar de stad Braganza in het noordoosten van de streek.

Beide bladkolen groeien in rozetvorm op een ranke, maar sterke stengel of stronk. Net als de cavolo nero kan de kool blad voor blad geoogst worden (plukkool). De bladeren van de couve tronchuda zijn dik en sappig, en hebben dikke, vlezige nerven. De hoofdnerf wordt op een vergelijkbare manier als bleekselderij bereid en gegeten. Het blad is minder groot dan dat van de couve galega. De plant wordt wel een meter hoog.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Culinair gebruik en bereiding

De bladeren zijn sappig en zoet, en contratsren goed met pittige ingrediënten zoals chorizo. De nerven kunnen erg vezelig zijn, reden om ze niet te eten, maar de nervan van jong blad zijn daantegen zeer smakelijk.

De couve tronchuda wordt traditioneel gebruikt in caldo verde, een Portugese soep. De basis voor de soep is een rijke bouillon. De soep zelf wordt gemaakt met de kool, aardappelen, ui, knoflook en (Linguiça) worst. De kool combineert prima met wild.

Het blad wordt in de regel, ontdaan van de nerven, in fijne reepjes gesneden, hoe fijner, hoe beter. Het jonge blad kan zelfs rauw gegeten geworden.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

Als voorouder van de bragenza kool wordt wel de Brassica cretica subsp nivea genoemd, welke ook nauw verwant is met de Chinese broccoli (kailan).

Taalkundige aspecten, etymologie

De tronchuda kool heeft in het Portugees diverse benamingen, onder andere trochos en penca. Dat laatste betrekent in het Keltisch 'van de stronk gesneden'. Het woord tronchuda is afgeleid van het Portugese woord voor stronk: troncha

Benamingen in diverse talen

engels
portuguese kale, bedford kale
frans
chou à grosses côtes
italiaans
 
spaans
col portuguesa
duits
portugesischer brokkoli
arabisch
 
hindi (india)
 
indonesisch
 
japans
 
vietnamees
 
chinees
 
 
slotregel

Bronvermelding update oktober 2020

Numerical taxonomy of Portuguese Tronchuda cabbage and Galega kale landraces using morphological characters | João Silva Dias, June 1993Euphytica 69(1):51-68 DOI: 10.1007/BF00021725 Brassica oleracea costata - DC | Plants for a future Couve-Galega | European cooperative programme for plant genetic resources Couve tronchuda | Horta de fim de semana Tronchuda-kool | Wikipedia (NL)