top
Veldzuring
Rumex acetosa
Veldzuring
 
Veldzuring - Rumex acetosa
 

Veldzuring

Rumex acetosa

Veldzuring is een groente die ook in ons land op veel plaatsen in het wild voor komt, onder meer op grasland. Veldzuring groeit bij voorkeur op zure grond, vandaar de naam, die ook op de smaak doelt, die pittig en zuur kan zijn.

Het geslacht zuring omvat zo'n tweehonderd soms nauwelijks van elkaar te onderscheiden plantensoorten, een aantal is eetbaar, ondanks het oxaalzuur, een stof waar je altijd een beetje voorzichtig mee moet zijn.

De zuring is een overblijvende plant die ieder jaar rond januari opnieuw uit groeit. Het is een rozetvormige plant met een diep reikende penwortel. Hij wordt gemiddeld 60 cm hoog en heeft pijlvormige bladeren. In de rozet zijn deze 7 tot 15 cm lang en hebben een steel, die hebben de bladeren die aan de stengel groeien niet, ze zijn stengelomvattend.

Veldzuring is tweehuizig, er zijn planten die bloemetjes met eicellen vormen en planten die bloemetjes met mannelijke voortplantingscellen (pollen) voort brengen. De eerste, de vrouwelijke planten zijn aanzienlijk groter dan de mannelijke. De bloemen van de veldzuring groeien in ranke pluimen en zijn roze tot rood. Veldzuring bloeit vanaf april.

De vrouwelijke planten vormen dopvruchtjes (nootjes), die net als de bloemen rood zijn en vrij lang aan de plant blijven. Zij bevatten de zaden die wanneer de nootjes van de plant vallen, zorgen voor de vermeerdering.

Praktische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Zou te koop moeten zijn, maar zie je zelden in het groentenschap. Je kunt zuring prima zelf telen, van zaad bijvoorbeeld.

Culinair gebruik en bereiding

Gebruik uitsluitend malse, jonge bladeren. Deze worden rauw in salades gegeten en zijn het klassieke ingrediënt in "paling in het groen". Zuring kan ook zoals spinazie bereid worden, bijvoorbeeld in combinatie met spinazie, om deze wat extra 'pit' te geven. In het Engels wordt zuring daarom wel 'spinach dock' genoemd. De zure smaak van de stengeltjes doet denken aan de smaak van de verwante rabarber.

Wanneer zuring aan een warm gerecht wordt toegevoegd, zorg er dan voor het pas het laatste moment te doen. Door lange verhitting wordt de smaak gauw onaangenaam.

De bladeren bevatten enig zetmeel, de wortel beduidend meer. Dat kanm benut worden om een soep te binden. In tijden van schaarste werd veldzuring (blad en wortel) in Scandinavië zelfs gebruikt om brood van te bakken. Net als vroeger worden de bladeren in lapland nog altijd gebruikt om melk te laten stremmen ogf kwark te maken. Elders gebeurt dat niet meer.

Omdat oxaalzuur koper aan tast, gebruik je nooit koperen pannen voor de bereiding van zuring of rabarber.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

Verse zuringblaadjes verleppen best snel, net als basiilcumblad bijvoorbeeld. Je kunt ze het beste wikkelen in een licht bevochtigde doek, en die (in plastic) in de koelkast leggen.

Bewaren voor later kan ook. Droog invriezen is een methode, al is het 'vers' na ontdooien niet altijd bevredigend. Succesvoller is de methode waarbij je fijngesneden blaadjes kort - enkele minuutjes hooguit - in boter smoort. De blaadjes gaan als het ware in oplossing. Doe de kruidenboter in een diepvrieszakje, en vries deze als een platte schijf in, zodat je er later gemakkelijk stukjes van af kunt af snijden.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

Veldzuring is inheems in Europa en delen van West-Azië, maar is over de hele wereld verspreid, in Europa van de Middellandse zeekust tot het noorden van Scandinavië, in Azië onder meer in India en Vietnam. In Nigeria is het geliefd onder de Haussa.

De Grieken, Romeinen en Egyptenaren verbouwden veldzuring, om het te gebruiken in vette gerechten. Zij waren er van overtuigd dat zuring de spijsvertering bevorderde. Daar zaten ze niet ver naast. In de Middeleeuwen werd zuring gebruikt tegen scheurbuik, en was heel populair op de Britse eilanden. De bladeren werden veelal gevijzeld om een groene saus van te maken bij gerechten met gans of varken.

Veldzuring houdt van een voedselrijke, stikstofrijke, zure bodem, en vind je in het wild vaak in de directe omgeving van brandnetels staan. Dat is een handige combinatie, want het ascorbinezuur in zuringblad is een probaat middel tegen brandnetelsteek.

Taalkundige aspecten, etymologie

De geslachtsnaam Rumex is door Plinius de Oudere in de eerste eeuw na Christus geïntroduceerd, geschreven als rŭmex of rumǐcis', vermoedelijk duidend op de spiesvorm van het blad (rŭmex betekent werpspies). Ook de soortnaam acetosa komt uit het Latijn, van acetum dat azijn betekent. De Middeleeuwse benaming surkele leeft voort in de naam zurkel die nog wel gehanteerd wordt, en in het Engelse sorrel. De Middeleeuwse benaming surkele leeft voort in de naam zurkel die nog wel gehanteerd wordt, en in het Engelse sorrel.

Vertaling veldzuring

engels
common sorrel
frans
oseille commune
italiaans
acetosa
spaans
acedera común
duits
wiesen-sauerampfer
arabisch
 
turks
kuzukulağı
hindi
 
indonesisch
 
japans
 
vietnamees
chút chít
chinees
 
 
slotregel

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Veldzuring is rijk aan vitamine A en C en bevat oxaalzuur. Dat laatste zit vooral in de bladeren, die 1,5% gebonden en 1% vrij oxaalzuur bevatten. Wanneer ze er veel van eten kunnen kinderen, maar ook ouderen last krijgen van braken, buikloop, tot nierontsteking toe. Eet er daarom geen grote hoeveelheden van, en mijd zuring wanneer je gal- of nierstenen hebt.

Op deze site wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van informatie vanuit Amerikaanse bron, afkomstig van de USDA (United States Department Agriculture). Bij hoge uitzondering conflicteren deze gegevens met informatie die op Nederlandstalige sites worden weergegeven, zoals op de voedingswaardetabel. In het geval van zuring is sprake van zo'n conflict. De voedingswaardetabel geeft een beduidend hogere energetische waarde en een eveneens beduidend hoger gehalte aan vitamine C.

Samenstelling per 100 gram rauw product

22
kcal
(90 kJoule)
2
gram
eiwitten
3,2
gram
koolhydraten
2,9
gram
vezels
0,7
gram
vet
Vitaminen
1320
µg
vitamine A
(165% ADH)
0,1
mg
vitamine B2
(7,1% ADH)
½
mg
nicotinezuur
(3,1% ADH)
0,1
mg
vitamine B6
(7,1% ADH)
13
µg
foliumzuur (B9)
(6,5% ADH)
48
mg
vitamine C
(60% ADH)
Mineralen
44
mg
calcium
0,1
mg
koper
2,4
mg
ijzer
390
mg
kalium
103
mg
magnesium
0,3
mg
mangaan
4
mg
natrium
63
mg
fosfor
0,9
µg
selenium
slotregel

Bronvermelding update maart 2025

Wiesen-Sauerampfer | Wikipedia (DU/EN) Rumex acetosa | Plants for a future Sorrels | M. Ensminger Foods and nutrition ecyclopedia Veldzuring | Flora van Nederland Veldzuring | Wilde planten in Nederland en België Raw dock, Nutritionfacts (voedingswaarde) | Nutritiondata op Self.com (link verouderd, tabellen door Self opgeheven - zoek brongegevens op de USDA-site : https://fdc.nal.usda.gov/food-search ) Sorrel, Garden or Common | Mrs M. Grieve, A modern herbal, Botanical.com