top
Soester knol
Groente (Brassicaceae)
KNOLRAAP
KNOLRAAPSOORTEN OP DEZE SITE
SOESTER KNOL - Brassica rapa Goldball ©2015 Horecaverswinkel

SOESTERKNOL

Deze boterraap 'van eigen bodem' is opgenomen in de Ark van de Smaak. De raap zou al sinds de 16e eeuw door Soester boeren verbouwd worden, en is in 2004 opnieuw op de markt gebracht.

De gele knol (Brassica rapa var rapa Goudbal) wordt op de akkers van het beschermde stadsgezicht de Soestereng in wisselteelt met rogge verbouwd. Ze worden rond 10 augustus (Sint Laurentius) ingezaaid en voor eind december geoogst, waanneer ze op hun smakelijkst zijn.

Vanouds wordt de Soesterknol met schil en al gekookt, en dampend heet op tafel gezet, in de vorm van 'muuspot, een stamppot van raap, aardappelen en dierlijk vet. Het was een typische wintergroente, die gezaaid werd nadat het graan (haver of rogge) gedorst was, of de aardappelen gerooid. Niet alleen de knol, ook het blad werd gegeten, maar dan door het vee. Aan het einde van de 19e eeuw kenden de boeren meer waarde toe aan de knollen als nagewas dan als consumptiegoed, en liet men de schapen in de herfst, wanneer het loof van de knollen hoog was opgeschoten, op het knollenland lopen. Later werden de knollen stal- en/of bijvoeding.

AANKOOP

De knol wordt geweckt verkocht, mede om hem het hele jaar beschikbaar te hebben. Ze worden vooralsnog uitsluitend verkocht via Lekkernijen te Soestdijk (Ben van der Linden).

VOETNOOT

De Soesterknol, en knol van het type 'goudbal' vertoont grote gelijkenis met de raap die Golden ball of Boule d'or wordt genoemd, en die in de Verenigde Staten het predikaat heirloom (erfgoed) heeft, net als Frankrijk. Het lijkt dan ook geen aparte variëteit te zijn, maar een ook elders verbouwde knolraap, met een heel eigen gebiedsspecifieke historie. dat wel.

Benieuwd naar uw mening, staan we open voor kritiek of discussie.

De bereiding

Knolraap kan mits op het juiste moment geoogst - wanneer hij het malst is - rauw gegeten worden. De smaak verschilt sterk van die van gekookte knolraap, die door koken uitgesproken zoet wordt. Het is verstandig de knol eerst te wassen, dan te schillen, en in stukjes te snijden. Knolraap is niet bepaald geschikt om te roerbakken. Hij zal altijd (na)gestoofd moeten worden.

Ovenbereidingen kunnen wel, eerst beetgaar koken (zo'n 10 minuten), daarna in de oven bereiden. Heerlijk met een goede kaas !

BEREIDINGSTIJDEN (KOOKTIJDEN)

koken
 
12 -15 minuten
(beetgaar tot gaar)
stomen
ca 15 minuten
 

Oorsprong en verspreiding

Van oudsher wordt knolraap verbouwd in De Streek in Noord-Holland, vroeger vooral als veevoer, en voor de export naar Groot Brittanië. De Soesterknol werd hoofdzakelijk in de regio (Hilversum, Zeist en Driebergen) verkocht, niet geheel toevallig via een venter uit het Noord-Hollandse Huizen.

Knollen waren in ons land geen basisvoedsel, al werd de smaak zeker gewaardeerd, ook door de welgestelden, de adel en het vorstenhuis. Op de website van de Soetserknol staat daarover het volgende:

Soesterknol was het lievelingsgerecht van Koning Willem I (1792 – 1843). In de herfst en zolang zij nog van goede kwaliteit en eetbaar waren, verschenen Soesterknollen met een gebraden schapenbout op de koninklijke dis, waarbij een glas Bourgogne werd gedronken. In de jaren dertig van de vorige eeuw kregen de Soesterknollen een politiek tintje. Omstreeks 1832 waren er nog families waar de verjaardag van de "goede Prins" op 24 augustus herdacht werd door zijn lievelingsgerecht van Soesterknollen op tafel te zetten. Ook na zijn troonsafstand op 7 oktober 1840 werd dit nog gedaan door fervente oranjegezinden. Zelfs toen Koning Willem I reeds veel van zijn populariteit had verloren, hielden velen de trouw aan de Vorst nog in stand door Soesterknollen met schapenvlees te eten. "Hofleverancier" in de betekenis die wij tegenwoordig hieraan toekennen, zullen de Soester boeren, die de knollen leverden, wel nooit zijn geworden, evenmin kregen de befaamde knollen het predikaat "koninklijk", al werden zij door de Koning hooglijk gewaardeerd.

De Soesterknol is opgenomen in de Nederlandse Ark of Taste (Ark van de smaak) om te laten zien dat de SAoester knol bestaat, en iedereen uit te nodigen actie te ondernemen om ze te helpen beschermen, bijvoorbeeld door ze te kopen en (weer) te eten, hun verhaal te vertellen en de producenten te ondersteunen. Bij dezen.

SOORTEN

Van de vele, vele soorten knolraap die over de wereld zijn ontwikkeld, laten we slechts enkele de revue passeren. Van enkele daarvan zijn zoveel wetenswaardigheden op te tekenen, dat we daar een aparte bladzijde aan hebben gewijd:

  • de Navet du Pardailhan
  • de Pán cai
  • de meiraap

We zijn aan meer soorten voorbijgegaan dan we in dit bestek kunnen laten zien, zoals de navet gris de Morigny, de navet du Limousin, de Teltauer rübe en de White Norfolk.

TOKYO CROSS

De Tokyo cross of evoluit Tokyo cross hybrid F1, een hagelwitte raap, die op elk moment geoogst kan worden, en vooral geliefd is als mini-groente. Ze worden gemiddeld 10-12 weken na het inzaaien (vanaf februari) geoogst.

JAUNE BOULE D'OR

In de herfst is de Jaune boule d'or op de markt, een heerlijk zoete knolraap. Het is een oud Frans ras, met een raapje dat heel geschikt is om te pureren

NAVET DU PARDAILHAN

De Navet du Pardailhan is opgenomen in de Franse Ark of Taste, vanwege zijn unieke nootachtige smaak en zijn verbondenheid aan de Vlakte van Pardailhan waar deze (uitsluitend) groeit.

PÁN CAI

De Chinese pán cai is een schotelvormige knolraap van het type 'blanc plat' die in de provincie Zhe jiàng een belangrijke wintergroente is.

NAVET DES VERTUS MARTEAU

Deze cylindrische raap, de Navet des Vertus Marteau is het hele seizoen (mei tot november) verkrijgbaar, heeft een zacht-zoete smaak. Wordt vooral gebruikt in soepen (premier qualité). Net als radijs kunnen te grote rapen voos zijn.

NAVET DE CROISSY

Minder cylindrisch, meer puntig als een wortel is de ook witte Navet de Croissy is het hele seizoen (mei tot november) verkrijgbaar, heeft een zacht-zoete smaak. Wordt vooral gebruikt in soepen en purees.

MEIRAAPJES

Hoewel de verzamelnaam voor knolraapjes die in het voorjaar geoogst worden, een apart hoofdstuk gewijd aan alleen deze knolraapjes, omdat ze zo lekker zijn, en niet iedere knolraap een meiraapje is.

STOPPELKNOL

De stoppelknol, ook wel stoppel- of herfstraap genoemd, is een rapensoort die traditioneel in de eerste helft van augustus, na het oogsten van de maïs tussen de stoppels van de maïs werd ingezaaid. Stoppelknollen die geen knol vormen, worden als groenbemester gebruikt, die met knol vooral gebruikt als veevoer, zeer geliefd onder schapen en geiten.

Een minder vleiende benaming voor de stoppelknol is pisknol of pisknölleke.

WINTERRAAP

Winterraap is vanouds bekend onder de naam aveelzaad om zijn (winterraap)zaad. Het is een benaming die uit de 15e eeuw stamt en is ontleend aan het Oudfranse naviel dat knolplantje betekent, en waarvan ook het Franse woord voor knolraap 'navet' is afgeleid. Wordt tegenwoordig vrijwel alleen nog raapzaad genoemd.

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Knolraapjes zijn rijk aan vitamine C, de blaadjes zijn vitaminerijk, A, C en K, en bevatten veel calcium en foliumzuur. Ze bevatten ook luteïne.

Samenstelling per 100 gram rauw product

28
kcal
( 117,2 kJoule)
0,9
gram
eiwitten
6,4
gram
koolhydraten
1,8
gram
vezels
3,8
gram
waarvan suikers
0,1
gram
vet
0,1
gram
meervoudig onverzadigd
Vitaminen
0,4
mg
nicotinezuur
(3% ADH)
0,2
mg
pantotheenzuur
(3% ADH)
0,1
mg
vitamine B6
(7% ADH)
15
µg
foliumzuur (B9)
(8% ADH)
21
mg
vitamine C
(26% ADH)
0,1
µg
vitamine K
(0% ADH)
mineralen
30
mg
calcium
0,1
mg
koper
0,3
mg
ijzer
191
mg
kalium
11
mg
magnesium
0,1
mg
mangaan
67
mg
natrium
27
mg
fosfor
0,7
µg
selenium
0,3
mg
zink
 

Bronvermelding update maart 2020

Plant database | The plantlist, Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden Nutritionfacts Turnip | Nutritiondata.self.com Geschiedenis van de Soesterknol | Soesterknollen.nl Navet | Les plantes pogères, Vilmorin-Andrieux, 1881, Parijs Soesterknol | Slowfood (NL)