top
Kousenband
Fabaceae
KOUSENBAND
 
KOUSENBAND | VIGNA UNGUILACATA SUBSP SESQUIPEDALIS

KOUSENBAND

De kousenband (Vigna unguiculata ssp sesquipedalis) is een plant uit de vlinderbloemenfamilie Fabaceae, vooral verbouwd om zijn lange peulen.

Het is een eenjarige klimplant die groeit in warmere gebieden, met een gemiddelde temperatuur overdag van 25-35°. Het is een omstuimige groeier die 50-70 dagen na het inzaaien peulen vormt, tussen 15 en 20 dagen na het openen van de bloem. De plant blijft bloemen en bonen vormen tot het (te) koud wordt. De ranken worden 3 tot 4 meter. De plant heeft grote bladeren en gele tot paarse bloemen die in groepen twee aan twee groeien.

De plant is een variëteit van de nog langere cowpea(Vigna unguiculata), die vooral om zijn bonen wordt geteeld. De zwartoogboon, op zijn Engels cowpea, heeft zaden die crè-wit zijn met zwarte vlekjes, vandaar de naam. De Engelse benaming 'black-eyed peas' is bekender van de pop-band trouwens dan van de bonen zelf.

VARIËTEITEN

De variëteiten van de kousenband zijn veelal vernoemd naar de kleur van de zaden, in een enkel geval de peul zelf. De meeste variëteiten komen voor in Zuidoost-Azië.

AANKOOP

Kousenband is vrij algemeen vers verkrijgbaar, zeker in de Aziatische en Surinaamse speciaalzaak.

Culinair gebruik en bereiding

Van de nog niet volwassen bonen worden de peulen gegeten, van volwassen exemplaren alleen de zaden. Ook jong blad en scheuten worden gegeten.

De peul is voor veel bereidingen geschikt, en wordt zowel rauw als gekookt gegeten. Daarbij worden de bonen in eetbare stukjes gesneden. De jonge scheuten worden meestal gestoomd.

Oorsprong en verspreiding

Men vermoedt dat de kousenband uit Afrika komt, waar hij heel populair is, net als in Zuidost-Azië, de Philippijnen, de Caraïben en Suriname in het bijzonder.

Kousenband is één van de belangrijkste groene gewassen in een groot deel van Zuidoost-Azië: China, Maleisië Indonesië, Thailand en Vietnam en op de Philippijnen. Daarnaast wordt kousenband gegeten op de Caraïben, in Suriname -waar de Nederlandse benaming vandaan komt - en Afrika.

In ons land wordt de kousenband in de kas verbouwd, waarbij hij aan de kleine kant blijft met gemiddeld 40 cm.

Taalkundige aspecten, etymologie

Sesquipedalis is Latijn voor anderhalve voet, een lengtemaat, doelend op de lengte van de boon. Het Engelse yardbean is in dat opzicht de overtreffende trap, de boon is gemiddeld half zo lang, een sesquipedalis is dan ook een halve yard.. De naam kousenband is gegeven omdat de boon grote gelijkenis vertoonde met de ouderwetse kouseband.

VERTALING KOUSENBAND

engels
yardlong bean
frans
dolique asperge
italiaans
fagiolo asparago
spaans
dólico espárrago
duits
spargelbohne
india
borboti
indonesisch
kacang panjang
japans
furou mame
vietnamees
Đậu đũa
chinees
zoengdòu 長豇豆
kantonees
zhang dau
 

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

De peulen bevatten foliumzuur en vitamine B1 en B6.

Samenstelling per 100 gram rauw product

128
kcal
(535 kJoule)
7,5
gram
eiwitten
24,8
gram
koolhydraten
7,3
gram
vezels
0,1
gram
vet
21
mg
omega-6
6
mg
cholesterol
Vitamines
0,1
mg
vitamine B1
(9,1% ADH)
0,1
mg
vitamine B2
(7,1% ADH)
0,7
mg
nicotinezuur
(4,4% ADH)
0,4
mg
pantotheenzuur
(6,7% ADH)
0,1
mg
vitamine B6
(7,1% ADH)
121,0
µg
foliumzuur (B9)
(60,5% ADH)
Mineralen
28
mg
calcium
0,3
mg
koper
2
mg
ijzer
532
mg
kalium
52
mg
magnesium
1
mg
mangaan
8
mg
natrium
168
mg
fosfor
1,2
µg
selenium
1,8
mg
zink

Bronvermelding update oktober 2019

Yardlong bean (Vigna angularis) | Wikipedia (EN/ES/FR) Vigna unguiculata | Climbers, University of Michigan Vigna unguiculata ssp. sesquipedalis | T.K. Lim Edible medicinale and non-medicinal plants, vol2 Fruits, 2012 Springer Dordrecht, ISBN 978-94-007-5653-3 Vigna unguiculata ssp. sesquipedalis | FAO Ecocrop Kouseband | Etymologiebank J. van Donselaar, Woordenboek van het Surinaams-Nederlands