SPRUITKOOL
Naast de overbekende groene spruitjes zijn er mildere paarse spruitjes, die al veel langer zeer populair zijn in Engeland, waar ze van oktober tot februari algemeen verkrijgbaar zijn. In ons land verovert de paarse spruit terrein, maar zie je hem nog maar sporadisch in het biologische schap (ecoville).
Zelfs voor de spruitjeshaters zijn de toppen van de spruitkool, de spruittoppen, een openbaring. Ze zien er fantastisch uit en vereniging qua smaak de friisse zoetheid van voorjaarskool met de beleving van spruitjes, zònder de zwaveltonen van de eigenlijke spruitjes. Kort koken is genoeg om malse kool te krijgen. Hoewel je ze in Nederland nog nauwelijks ziet, zijn 'sprout-tops' in Engeland 'hot-top'.
Culinair gebruik en bereiding
Spruitjes worden geschild, door eerst de aanhechting aan de stronk weg te snijden en vervolgens de buitenste bladeren te verwijderen. Door - alleen - van grotere spruiten de aanhechting in te snijden, verkort je de kooktijd, en voorkom je dat spruitjes door te lang koken papperig worden, of door te kort koken het hart ongaar. Zie de doorsnede van het spruitje. Onderstaande bereidingstijden zijn bereidingstijden voor grote spruiten, voor kleine spruitjes wodt de bereidingstijd (minstens) gehalveerd. Bij 3 minuten kooktijd bijvoorbeeld zijn kleine spruitjes heerlijk 'al dente'.
BEREIDINGSTIJDEN (KOOKTIJDEN)
Houdbaarheid (bewaaradvies)
Spruitjes kun je in een netje of een open zak tot maximaal een week in de koelkast bewaren. Spruitjes kun je ook invriezen, maar dan wel eerst 3-4 minuten blancheren. Dan kun je ze in een goed gesloten plastic bakje of zakje tot 12 maanden in de diepvries bij minimaal -18° bewaren.
Oorsprong en verspreiding
De eerste schriftelijke vermelding is een verslag van een bruiloftsfeest op het Bourgondische hof in Lille in de 15e eeuw. Tijdens de 16e eeuw verspreid de spruitkool ook naar Zuid-Nederland, en later naar Frankrijk en Engeland.
In ons land is spruitkool een belangrijk vollegrondsgroentegewas en wordt voornamelijk in Zuid-Holland geteeld. Daarnaast komt teelt voor in Flevoland, Zeeland en Noord-Brabant.
Taalkundige aspecten, etymologie
VERTALING SPRUITJES
Gezondheidsaspecten
Voedingswaarde, gezondheidsrisico's
Samen met broccoli zijn spruitjes de belangrijkste bron van glucosinolaten. Behalve dat deze stoffen zouden beschermen tegen kanker, lijken ze het lichaam te helpen te ontgiften. Spruitjes en spruittoppen zijn zeer vitaminerijk, met name aan vitamine C en K, dat ontstekingsremmend is en tezamen met calcium helpt botontkalking te voorkomen.
De term "spruitjeslucht" slaat op de typerende geur die blijft hangen als spruitjes (of andere koolsoorten) lang gekookt worden. Koolsoorten hebben een grote behoefte aan zwavel en nemen dat op uit de bodem waar ze groeien. De geur die vrijkomt bij het langdurig koken van kool ontstaat dan ook door het vrijkomen van vluchtige zwavelverbindingen, zoals H²S.
In spruittoppen ontbreekt deze.
