top
Rode nierboon
Phaseolus vulgaris
Rode nierboon
 
RODE NIERBOON | PHASEOLUS VULGARIS

Rode nierboon

Ondanks het feit dat nierboon eigenlijk een verzamelterm is voor alle (niervormige) bonen (Phaseolus vulgaris) is de rode nierboon of red kidneyboon het meest geassocieerd met die naam.

Nierbonen zijn er in diverse kleurschakeringen. Naast de rode nierboon zijn er de witte (nier)boon of cannellini, de bruine en de zwarte boon, en diverse licht en donker gespikkelde nierbonen. De Franse flageolet is een nierboon die ook onrijp geplukt en gegeten wordt.

De rode nierboon is een exceptionele boon, met de veruit hoogste concentratie fytohemagglutinine van alle bonen. Deze stof, afgekort PHA is een eiwit dat de mens niet kan verteren, en die bij consumptie (al van slechts enkele rauwe bonen) vervelende gevolgen kan hebben, variërend van misselijkheid tot braken.

De rode nierboon zou je kunnen verwarren met de Aziatische azukiboon, maar deze Vigna heeft een gestrekte, vrijwel symmetrische vorm vorm en geen niervorm.

VERKRIJGBAARHEID EN GEBRUIK

Hoerwel veel rode kidneybonen geïporteerd worden van buiten Europa, worden ze ook in ons land (West-Friesland, Noord-Holland) verbouwd.

Rode kidneybonen zijn beroemd vanwege hun toepassing in chili con carne en andere pittige Zuid-Amerikaanse gerechten. Interessant is wel dat de Engelstalige Wikipedia kidneybonen beschouwt als het traditionele ingredië in brenebon. Gedoeld wordt natuurlijk op de bruine boon, een typisch Noord-Europese boon, en op bruine bonensoep.

PEULVRUCHTEN KOKEN

Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de bereiding van bonen in zijn algemeen. Hierin staat alles wat u weten moet over het wel of niet weken van bonen, het waarom, over het koken en over het schuimen van bonen. Lees dit artikel beslist.

De kookduur van (tevoren geweekte) kidneybonen bedraagt gemiddeld 50 minuten tot een uur. Bonen die een jaar of langer geleden geoogst zijn, kunnen een langere kooktijd vergen.

Oorsprong en verspreiding

De Phaseolus vulgaris is te herleiden tot de twee stammen bonen uit de Nieuwe Wereld. Wereldwijd zijn er rond 2.500 verschillende variëten opgetekend.

De boon wordt op alle continenten verbouwd, zelfs in Europa. De witte nierboon wordt in Italië onder naam cannellini verbouwd.

Taalkundige aspecten, etymologie

Een nierboon is vernoemd naar de vorm van het zaadje. Nierbonen (kidneybonen) behoren tot de gewone bonen,

VERTALING RODE NIERBOON

engels
red kidneybean
frans
 
italiaans
fagiolo rosso
spaans
judiá, frijol
duits
roter gartenbohn
arabisch
 
hindi (india)
 
indonesisch
kacang merah besar
vietnamees
Đậu thận
japans
 
chinees
 
 

RECEPTEN

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Bonen, ook rauwe, bevatten glycociden en lectinen, stoffen die vereisen dat bonen altijd gekookt worden. De rode kidneyboon heeft veruit het hoogste gehalte aan lectinen van alle bonen, en vraagt daarom speciale aandacht.

Samenstelling per 100 gram rauw product

333
kcal
(1394,2 kJoule)
23,6
gram
eiwitten
60
gram
koolhydraten
2,2
gram
waarvan suikers
24,9
gram
vezels
0,8
gram
vet
0,1
gram
verzadigd
0,1
gram
enkelvoudig onverzadigd
0,5
gram
meervoudig onverzadigd
279
mg
omega-3
178
mg
omega-6
Vitamines
0,5
mg
vitamine B1
(45,5% ADH)
0,2
mg
vitamine B2
(14,3% ADH)
2,1
mg
nicotinezuur (B3)
(13,1% ADH)
0,8
mg
pantotheenzuur
(13,3% ADH)
0,4
mg
vitamine B6
(28,6% ADH)
394
µg
foliumzuur (B9)
(197% ADH)
4,5
mg
vitamine C
(5,6% ADH)
0,2
mg
vitamine E
(1,7% ADH)
19
µg
vitamine K
(25,3% ADH)
Mineralen
143
mg
calcium
1
mg
koper
8,2
mg
ijzer
1406
mg
kalium
140
mg
magnesium
1
mg
mangaan
24
mg
natrium
407
mg
fosfor
3,2
µg
selenium
2,8
mg
zink

Bronvermelding update maart 2020

Kidneybean | Plants for a future